Βρυέννιος

Επώνυμο μεγάλης βυζαντινής οικογένειας. 1. Θεόκτιστος (9ος αι.). Βυζαντινός στρατηγός. Με εντολή της αυτοκράτειρας Θεοδώρας στράφηκε το 849 εναντίον των Σλάβων της Πελοποννήσου, τους οποίους κατόρθωσε να περιορίσει στην περιοχή του Ταϋγέτου, ενώ παράλληλα τους υποχρέωσε να πληρώνουν φόρο υποτέλειας στο Βυζάντιο. 2. Ιωσήφ (Κωνσταντινούπολη 1350; – 1432;). Θεολόγος και συγγραφέας. Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για τη ζωή του. Είναι γνωστός κυρίως για τη δράση του στην Κρήτη, όπου για μία εικοσαετία (1381-1401) προσπάθησε να ρυθμίσει διάφορα εκκλησιαστικά ζητήματα και να ενισχύσει τους ορθοδόξους, που πιέζονταν από τους Βενετούς κυρίαρχους της Μεγαλονήσου και από τον τοπικό λατινικό κλήρο. Ανάλογη αποστολή τού ανατέθηκε το 1405-6 και για την Κύπρο, στην οποία επικρατούσαν οι ίδιες περίπου συνθήκες. Τα υπόλοιπα χρόνια του τα έζησε στην Κωνσταντινούπολη, όπου τον εκτιμούσαν ιδιαίτερα ο αυτοκράτορας Μανουήλ Παλαιολόγος και το πατριαρχείο. Τα έργα του Ιωσήφ Β., κυρίως ομιλίες και επιστολές, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την κοινωνική και πνευματική κατάσταση της Κρήτης και της Κύπρου. 3. Μανουήλ (14ος αι.). Μελετητής της εκκλησιαστικής μουσικής. Διασώθηκε ένα σύγγραμμά του με τον τίτλο Περί μουσικής, στο οποίο αναπτύσσεται με αναλυτικό και ακριβή τρόπο η θεωρία του για τη μουσική. Συγκεκριμένα, ο Μανουήλ Β. κατόρθωσε να αποδείξει σε αυτό την οργανική σχέση ανάμεσα στην αρχαία μουσική παράδοση των Ελλήνων και στη βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική, ανατρέχοντας συχνά στους Αλεξανδρινούς μουσικούς Ευκλείδη, Αριστείδη και Πτολεμαίο. Με το έργο του αυτό θεωρείται εξάλλου και ο εισηγητής της διάκρισης ανάμεσα στη δίεση, στο τριτημόριο και στο τεταρτημόριο του τόνου. 4. Μιχαήλ (14ος αι.). Θεολόγος και συγγραφέας. Αναφέρεται μαζί με τους Γρηγόριο Στρόγγουλο, Αρσένιο Στουδίτη κ.ά. για διάφορα κείμενά του που στρέφονται εναντίον της Δυτικής Εκκλησίας. 5. Νικηφόρος (10ος αι.). Στρατηγός. Το 1078, ως διοικητής του Δυρραχίου, στασίασε εναντίον του αυτοκράτορα Μιχαήλ Ζ’ του Δούκα, ηττήθηκε όμως από τις δυνάμεις του τελευταίου, επικεφαλής των οποίων ήταν ο στρατηγός Αλέξιος. Όταν στη συνέχεια ο Νικηφόρος Βοτανειάτης ανέβηκε στον θρόνο με επανάσταση, θέλησε να απαλλαγεί από τον επικίνδυνο ανταγωνιστή του και γι’ αυτό έδωσε εντολή να τον συλλάβουν και να τον τυφλώσουν. Αργότερα όμως ο Νικηφόρος Β. κατόρθωσε να ανακτήσει την πολιτική του δύναμη και να αναδειχτεί, παρά το γεγονός ότι ήταν τυφλός, σε έναν από τους σημαντικότερους αξιωματούχους της αυτοκρατορίας στην περίοδο της βασιλείας του Αλέξιου Κομνηνού. 6. Νικηφόρος (Αδριανούπολη 1062; – Κωνσταντινούπολη 1140;). Στρατηγός και ιστορικός συγγραφέας. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια· διακρίθηκε ως στρατηγός, διπλωμάτης και ιστορικός συγγραφέας. Είναι επίσης γνωστός ως σύζυγος της περιώνυμης για την παιδεία και την ευφυΐα της Άννας Κομνηνής, κόρης του αυτοκράτορα Αλέξιου Κομνηνού. Το έργο του Β. Ιστορικόν πόνημα περί του Αλεξίου Κομνηνού καλύπτει τη σύντομη περίοδο 1070-79. Δεν μπόρεσε βέβαια ο Β. να είναι πάντοτε αντικειμενικός, εξαιτίας του συγγενικού του δεσμού με τη βασιλική οικογένεια, μας δίνει όμως πολλές ενδιαφέρουσες ιστορικές πληροφορίες από πρώτο χέρι, ακριβώς λόγω της θέσης του και της άμεσης συμμετοχής του στα γεγονότα που εξιστορεί.